فیروزه

یکی بود یکی نبود داستانی بود

پایانش
پیش از آغازش آمد
و آغازش
پس از پایانش رسید

قهرمانان این داستان
پس از مردن
واردش شدند
و پیش از تولد
خارج شدند

قهرمانان این داستان
از زمین‌ها گفتند از آسمان‌ها
از هر نوع چیزی گفتند

چیزی را که نگفتند
و خودشان نمی‌دانستند
این بود که آن‌ها فقط قهرمان یک داستان هستند

داستانی که پایانش
پیش از آغازش می‌آید
و آغازش
پس از پایانش می‌رسد

اما این که:

Vasko Popa

واسکو پوپا، متولد ۱۹۲۲ در گربناک صربستان و متوفی در بلگراد در ۱۹۹۱، در نوشتن شعر سبک مدرنیستی موجزی داشت که بر خلاف جریان مسلط رئالیسم سوسیایستی در ادبیات اروپای شرقی پس از جنگ دوم جهانی، از سوررئالیسم فرانسوی و فولکلور صربستان تغذیه می‌شد.

پوپا در طی جنگ جهانی دوم در یک گروه پارتیزانی می‌جنگید و پس از جنگ در وین و بخارست به تحصیل مشغول شد و سرانجام در دانشگاه بلگراد تحصیلاتش را در ۱۹۴۹ به انجام رساند. اولین شغل رسمی‌اش ویراستاری بود. در ۱۹۵۳ اولین مجموعه‌ٔ شعرش را با نام «کورا» به چاپ رساند. «نمک گرگ»، «دشت ناآرام» و «آسمان ثانوی» از مجموعه شعرهای شناخته‌شدهٔ او هستند.

در ۱۹۷۸، «مجموعهٔ اشعار: ۱۹۴۳-۱۹۷۶» به زبان انگلیسی و با مقدمهٔ «تد هیوز» منتشر شد. هیوز در این مقدمه، پوپا را «شاعری حماسی با بصیرتی وسیع» خواند و نوشت: «همچنان که پوپا، کتاب به کتاب، در زندگی‌اش فرو می‌رود، به‌نظر می‌رسد کهکشانی در کهکشانی دیگر نفوذ می‌کند. تماشای این مسافرت یکی از هیجان‌انگیزترین چیزها در ادبیات مدرن است.» چند مترجم از جمله «چارلز سیمیک» شاعر نام‌آشنای آمریکا در برگردان انگلیسی شعرهای پوپا در این کتاب مشارکت داشته‌اند.

واسکو پوپا در ۱۹۵۸ جنگی از ادبیات فولکلوریک صرب، با نام «سیب طلایی» فراهم آورده است.

«اکتاویو پاز» پس از مرگ پوپا، به علت سرطان، از کیفیت منحصر به فرد شعرهای پوپا در شعر قرن بیستم سخن گفت.

و دیگر این که:

مترجم اصلی و مورد اعتماد واسکو پوپا به زبان انگلیسی خانم «آن پنینگتن» است که چند کتاب مستقل از شعرهای پوپا را در آمریکا و انگلستان به چاپ رسانده است. پوپا شعری دارد به نام «آن پنینگتن» که محرک اندیشیدن در نظریهٔ ترجمهٔ ادبی است. شعر «داستان یک داستان» از کتاب «اشعار برگزیده» که خانم پنینگتن در انتشارات پنگوئن منتشر کرده انتخاب شده است.

بعد از این که ماشین اسپورت
رفت تو شکمِ چلچراغ
دویدم بیرون به طرف کیوسکِ تلفن
زنگ زدم به زنم. خانه نبود.
ترسیدم. زنگ زدم به رفیق شفیقم
ولی خطش اشغال بود
پس رفتم به یک مهمانی اما صندلی خالی گیرم نیامد
بعضیها لگدم کردند
پس زدم بیرون
دیدم ناخوشم. دهنم منقبض بود.
بازوها چوب بود تو گردنم
شکمم باد کرده بود
سگها صورتم رو لیس میزدند
آدمها زل میزدند به من و میگفتند:
«چته؟»
دو تا از دوستهای کاردرستم رد میشدند
وایستادم واسه حرف زدن.
میدونستند که خرابم
چند تا قرص دادند به من
رفتم خانه
و شروع کردم به نوشتن یک یادداشتِ خودکشی
همون موقع بود که دیدم جماعت
خیابان را پایین میآید
راستش!
چیزی ندارم
علیه مارلون براندو
بگم

اما این که:

Bob Dylan

اگر بپذیریم که موسیقی، عضو حیاتیِ پیکرهٔ فرهنگیِ آمریکاست و تاریخ موسیقی آمریکایی تطابق نعل به نعلی با تاریخ آمریکا دارد، پذیرفتن این که «باب دیلن» یکی از شمایل فراموش نشدنی فرهنگ آمریکایی به شمار میرود آسان خواهد بود. رد پای این هنرمند (ستارهٔ موسیقی، سینماگر، نویسنده و …) و روشنفکر منحصر به فرد، در مهمترین لحظات تاریخی-هنری آمریکا دیدنی است. او همیشه مورد توجه خاص و عام بوده است. دو فیلمی که اخیراً در بارهٔ او ساخته شده (که یکی مستندی است ساختهٔ استاد مارتین اسکورسیزی، و دیگری ساختهٔ تاد هاینس، فیلم شگفتانگیزی است به نام «آنجا نیستم» که چند بازیگر – از جمله خانم کیت بلانشت- با بازی در نقش باب دیلن، وجوه شخصیتی او را تحلیل میکنند) شاهدی بر این ادعاست. دوستی شاعران و نویسندگان بزرگ و اصلی جنبش «بیت»، از جمله آلن گینزبرگ، ویلیام باروز و جک کرواک، با دیلن، و تأثیر و تأثر از همدیگر، در تطور شعر آمریکایی نقشی جدی بازی کرده است.

و دیگر این که:

حکایت شعر ترجمه شده در اینجا، چنین است:

در اوایل دههٔ ۶۰ میلادی، «بری فینستین» عکاس، از دوستش باب دیلن میخواهد برای عکسهایی که از هالیوود گرفته، متنهایی بنویسد. نتیجهٔ این همکاری شعرهایی است که دیلن برای این عکسها نوشته و این عکسها و شعرهای مربوط به آنها، امسال، در ماه جاری (نوامبر) به صورت کتاب منتشر شده است.