فیروزه

 
 

آسیب‌شناسی زبان تألیفات دینی

احمد شهدادی

قسمت دوم

چند آسیب بنیادین

۱. پخته‌خواری و آماده‌خواری: برخی از نویسندگان کتاب‌ها و مقالات دینی در پی رسیدن به بازدهی زودهنگام و شتاب‌زدگی در عرضه، از مطالب دیگران به نام و کام خود استفاده می‌کنند. استفاده از محتوا و نیز شکل زبانی مطالب دیگران موجب می‌شود که خلاقیت فردی از میان برود و تقلید جای تحقیق را بگیرد. در نتیجه این گونه مکتوبات اثری بر خواننده نمی‌نهند و در فضای شلوغ فکری معاصر گم می‌شوند.

۲. کلیشه‌سازی: نویسندگان ما گاه به کلیشه مبتلا می‌شوند. این کلیشه‌ها دو نوع‌اند:کلیشه‌های زبانی و کلیشه‌های فکری. الگوی اساسی کلیشه‌، یعنی تکرار آنچه پیش‌تر نیز وجود داشته است. کلیشه‌های فکری شامل کلیشه‌های جامعه‌شناختی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و مانند آن می‌شوند. کلیشه‌های زبانی هر گونه تقلید زبانی و خلق نکردن زبان مناسب یا پرهیز از کاربرد زبان معیار است. ادامه…


 

آسیب‌شناسی زبان تألیفات دینی

احمد شهدادی

قسمت اول

تألیفات دینی گسترهٔ وسیعی دارند و شامل مطالب گوناگون با مخاطبان مختلف و رشته‌های متفاوت و متعدد می‌شوند. از این رو شمولیت بخشیدن به آن‌ها در یک نگاه آسیب‌شناسانه ممکن و مطلوب نیست. لازم است این تألیفات در دوره‌های مختلف بر حسب شرایط و موضوعات و مخاطبان و عوامل تعیین‌کنندهٔ دیگر سنجیده و بررسی شوند.

اما نکتهٔ مهم و انکارنشدنی این است که زبان در همهٔ این مکتوبات و تألیفات نقشی بنیادین دارد. اهمیت مطالعات زبان‌شناختی، ادبی و نیز سبک‌شناختی در کنار دیگر مطالعات در باب مکتوبات دینی نیست، بلکه در صدر همهٔ آن‌هاست.

آسیب‌شناسی این قلمرو، یکی از ارکان توجه به فرهنگ و اقتصاد آن است. اگر آسیب‌شناسی دقیقی دربارهٔ متون دینی صورت پذیرد، ضریب نفوذ تبلیغ دینی در میان مخاطبان افزایش می‌یابد و بر بسط مفاهیم دینی و ایمانی در جامعه افزوده می‌شود. ادامه…